Fotograferen voor beginners:
tips, uitleg en inspiratie
Fotografie is een geweldige manier om jouw creativiteit te uiten en de wereld om je heen op een unieke manier vast te leggen.
Of je nu foto's wilt maken op reis, speciale momenten met vrienden en familie wilt vastleggen of simpelweg wilt experimenteren met licht en compositie – iedereen kan leren fotograferen.
Het enige wat je nodig hebt is een beetje kennis, een camera (of zelfs een smartphone), en de motivatie om te oefenen.
Op deze pagina ontdek je alles wat je moet weten om aan de slag te gaan met fotografie.
Ik vertel je meer over de basisprincipes, ik help je bij het kiezen van de juiste apparatuur, en ik deel praktische tips en technieken om jouw foto's naar een hoger niveau te tillen.
Ben je klaar om jouw fotografieavontuur te starten?
Lees verder en laat je verrassen door wat je allemaal kunt bereiken – zelfs als beginner!
Als je begint met fotografie, is het verleidelijk om de automatische stand van je camera te gebruiken. Deze modus doet het zware werk voor je door zelf instellingen zoals diafragma, sluitertijd en ISO te kiezen.
Hoewel dit handig kan zijn, heeft manueel fotograferen – waarbij je deze instellingen zelf aanpast – grote voordelen voor het verbeteren van je vaardigheden en het maken van de mooiste foto’s.
Manueel fotograferen betekent namelijk dat je volledige controle hebt over hoe je camera licht opvangt en hoe je foto’s eruitzien.
Hierdoor kan je specifieke effecten te creëren, zoals een zachte, wazige achtergrond of het bevriezen van snelle bewegingen. Waardoor jouw foto’s er niet standaard uit zullen zien.
In de automatische stand bepaalt de camera vaak wat “gemiddeld goed” is, maar dit is niet altijd wat jij voor ogen hebt. Manuele instellingen geven je de volledige controle om de foto te maken die jij graag wil maken.
De basisprincipes van manueel fotograferen
Camera instellingen:
Om manueel te fotograferen stel je je camera in op de M-stand.
Door je camera op deze stand te zetten krijg jij volledig de controle over het diafragma, de sluitertijd en de ISO waarde.
Door deze instellingen zelf te kiezen kan jij het effect bepalen wat je aan de foto wilt geven.
Wil je bijvoorbeeld het onderwerp scherp en de achtergrond wazig? Dit bepaal je met het diafragma.
Wil jij graag rondrennende kinderen scherp vastleggen? Dan zorg je dat je sluitertijd hiervoor goed ingesteld staat.
Op de automatische stand heb je veel kans dat je onderwerp niet geheel scherp of of dat bewegende kinderen er niet goed op staan.
Diafragma:
Het diafragma is de opening in de lens van je camera waardoor licht binnenkomt. Je kunt het zien als de pupil van je oog: hoe groter de opening, hoe meer licht er binnenkomt. Het diafragma wordt gemeten in zogenaamde f-getallen(bijvoorbeeld f/2.8 of f/16).
Lager f-getal (bijv. f/2.8): De opening is groter, meer licht komt binnen. Dit zorgt vaak voor een wazige achtergrond, ideaal voor portretten.
Hoger f-getal (bijv. f/16): De opening is kleiner, minder licht komt binnen. Dit geeft een scherp beeld van voorgrond tot achtergrond, ideaal voor landschapsfotografie of voor grotere groepen mensen.
Extra tip van B: Als ik gezinnen fotografeer kies ik vaak voor een diafragma van f/ 4.5 waardoor ik het hele gezin scherp fotografeer maar ook scherpte diepte creëer in de achtergrond.
——————————————————-
Sluitertijd:
Sluitertijd is de tijd dat de sluiter van je camera openstaat om licht op de sensor te laten vallen. Dit bepaalt of je beweging bevriest of juist laat zien.
Korte sluitertijd (bijv. 1/1000 seconde): Beweegt het onderwerp snel, zoals een rennende kind, dan bevriest deze instelling de actie.
Lange sluitertijd (bijv. 1 seconde): Perfect om beweging te laten zien, zoals lichtstrepen van auto’s in de nacht of stromend water.
Extra tip van B: Wil je je onderwerp scherp, en juist beweging in de achtergrond. Stel dan scherp op het onderwerp en probeer mee te bewegen met het onderwerp.
———————————————————
Iso:
ISO bepaalt hoe gevoelig de sensor van je camera is voor licht.
Lage ISO (bijv. ISO 100): Ideaal bij veel licht, zoals buiten overdag. De foto blijft scherp en ruisvrij.
Hoge ISO (bijv. ISO 3200): Geschikt voor weinig licht, zoals binnen of ‘s avonds. Maar let op: hoe hoger de ISO, hoe meer ruis (korreligheid) er kan verschijnen.
Extra tip van B: Probeer altijd een zo goed verlicht mogelijke plek op te zoeken om je foto’s te maken zodat je je ISO laag kan houden.
Instellingen:
Diafragma f/ 2.8
Sluitertijd 1/500
Iso 200
Door een laag diafragma getal is mijn zoon scherp en is de achtergrond wazig
Instellingen:
Diafragma f/ 4.5
Sluitertijd 1/80
Iso 200
Door een langzame sluiter en het meebewegen van de camera met de beweging is zie je de beweging in de skatebaan terug in de foto
Compositie en perspectief
Naast het kiezen van de juiste instellingen kan je door het kiezen van een sterke compositie en een verrassend perspectief je foto naar en hoger niveau tillen.
De saaiste foto die je kan maken is die vanuit een perspectief waarop iedereen die de situatie ziet ernaar kijkt. (Dus standaard in het midden, op een afstand van ongeveer 3 meter)
Een sterke compositie zorgt ervoor dat de kijker geboeid raakt en langer naar je foto blijft kijken.
Het doorbreekt de voorspelbaarheid en voegt een stukje verrassing toe. Een sterke compositie brengt de boodschap en benadrukt precies datgene wat je wilt laten zien.
Het werken met verrassende perspectieven een nieuwe kijk op bekende onderwerpen.
Door bijvoorbeeld vanaf een lage hoek te fotograferen, kan een kind speels en groots lijken. Een opname van bovenaf kan daarentegen een compleet ander effect creëren, heel kwetsbaar en loeien. Dit soort perspectieven daagt de kijker uit om op een andere manier naar jouw foto te kijken.
Regel van derden
Verdeel je beeld in negen gelijke vakken met twee horizontale en twee verticale lijnen. Plaats je onderwerp of model op de kruispunten van deze lijnen.
Deze regel helpt om je foto visueel kloppend te maken.
Door af te wijken van het midden creëer je een natuurlijke kijkrichting voor de kijker.
Hoewel het een goede richtlijn is, mag je de regel natuurlijk altijd bewust breken als dat beter bij je compositie past.
Experimenteer met hoeken
Ooghoogte: Foto's van dichtbij op ooghoogte zijn intiem en laten de kijker direct in contact komen met het onderwerp.
Hoge hoeken: Fotografeer van bovenaf om een ander perspectief te geven. Dit kan je onderwerp kleiner of kwetsbaarder laten lijken.
Lage hoeken: Fotografeer van onderaf om je onderwerp groter of indrukwekkender te maken.
Door met hoeken te spelen, kun je creatieve en unieke beelden maken.
Maak gebruik van de omgeving
Leidende lijnen: Gebruik lijnen in je omgeving, zoals wegen of een brug, om de blik van de kijker naar het onderwerp te leiden.
Kaders binnen kaders: Gebruik natuurlijke kaders zoals ramen of bomen om je onderwerp te isoleren en extra nadruk te geven.
Ruimte creëren: Maak je foto krachtiger door voldoende lege ruimte in de foto. Dit kan helpen om een rustig beeld te creëren.
Een goede compositie maakt je foto aantrekkelijker en vertelt een beter verhaal.
Goed leren fotograferen kan je met elke camera die je in de manuele stand kan gebruiken.
Door het toevoegen van een krachtige compositie en een verrassend perspectief kan jij met jouw foto’s al direct verschil maken!
Zoomlens: flexibel en veelzijdig
Een zoomlens biedt de mogelijkheid om te zoomen en verschillende brandpuntsafstanden te gebruiken.
Voordelen:
Geschikt voor verschillende situaties, van landschappen tot portretten.
Handig voor reizen en straat fotografie.
Bespaart tijd en ruimte, omdat je niet vaak van lens hoeft te wisselen.
Nadeel: Zoomlenzen met een laag diafragma (zoals f/2.8) kunnen prijzig zijn.
Waarom geen standaard kitlens?
Veel camera's worden verkocht met een basiszoomlens, vaak met een diafragma vanaf f/4.5 of hoger. Dit betekent:
Minder lichtgevoelig, waardoor fotograferen in donkere situaties lastiger is.
Minder mogelijkheden voor creatieve effecten zoals een zachte achtergrond.
Door te investeren in een lens met een lager diafragma, zoals f/2.8 of lager, kun je betere foto’s maken in moeilijke lichtomstandigheden en meer controle krijgen over je stijl.
Betaal liever niet extra voor een standaard kitlens die je snel ontgroeit.
Welke camera is geschikt voor beginners?
Als je net begint met fotografie, kan het kiezen van de juiste camera overweldigend lijken. Er zijn veel soorten en modellen, elk met hun eigen voordelen.
Laat ik voorop stellen dat je echt niet direct het allerduurste professionele apparatuur hoeft te kopen. Een camera die je in manuele stand kan bedienen is het belangrijkste.
Je zult merken, op het moment dat je gaat fotograferen in moeilijke lichtomstandigheden dat een wat duurdere camera zal voorkomen dat je ruis krijgt in je foto’s. Je betaald bij een duurdere camera namelijk vooral voor een goede sensor.
Koop een body los van een lens
Bij het kopen van een camera is het verleidelijk om een complete set te kiezen, inclusief een standaardlens. Maar als je serieus aan de slag wilt met fotografie, is het slimmer om de body los te kopen en zelf een lens te kiezen die past bij jouw wensen. De camera body is de basis van je setup, maar met lenzen bepaal je de stijl en mogelijkheden van je fotografie.
Lens met vast brandpunt: creatief en kwalitatief
Een lens met een vast brandpunt, zoals een 50mm-lens, heeft geen zoomfunctie, maar biedt andere voordelen.
Voordelen:
Meestal scherper en lichter dan zoomlenzen.
Ideaal voor portretten en creatieve composities.
Vaak een groter diafragma (bijv. f/1.8), wat meer mogelijkheden biedt in situaties met weinig licht en een mooie onscherpe achtergrond creëert (bokeh).
Nadeel: Minder veelzijdig, je moet fysiek bewegen om je kader aan te passen.
Omgaan met verschillende lichtomstandigheden
Licht is een van de belangrijkste factoren in fotografie, maar het kan ook een uitdaging zijn.
Verschillende lichtomstandigheden vragen om een andere aanpak om het beste resultaat te bereiken.
Hier zijn praktische tips om in elke situatie mooie foto’s te maken.
Fel zonlicht
Fel zonlicht, vooral midden op de dag, kan harde schaduwen en overbelichte delen in je foto’s veroorzaken. Dit is dus een moeilijke lichtomstandigheid
Tips:
Zoek schaduw op om je onderwerp gelijkmatiger te belichten.
Gebruik een diffuser (zoals een witte paraplu of als je binnen fotografeert een in between gordijn) om het licht zachter te maken.
Fotografeer in de vroege ochtend of aan het eind van de dag als de zon lager staat.
Fotograferen bij weinig licht
Fotograferen in donkere situaties, zoals ‘s avonds of binnenshuis, kan lastig zijn zonder voldoende licht.
Tips:
Verhoog de ISO-waarde, maar let op dat dit niet te veel ruis veroorzaakt.
Gebruik een lens met een groot diafragma (bijv. f/1.8 of f/2.8) om meer licht op te vangen.
Overweeg een statief om langere sluitertijden te gebruiken zonder bewegingsonscherpte.
Positioneer je onderwerp slim
De positie van je onderwerp ten opzichte van de lichtbron is cruciaal voor een goede belichting.
Tips:
Zorg dat je onderwerp naar het licht gericht is, zoals een raam of de zon
Experimenteer met zijlicht voor meer diepte en textuur.
Bij tegenlicht (de lichtbron achter je onderwerp) kun je silhouetten creëren of een reflector gebruiken om de voorkant van het onderwerp op te lichten.
De charme van golden hour fotografie
Golden hour – het uur vlak na zonsopgang of voor zonsondergang – biedt zacht, warm licht dat ideaal is voor fotografie.
Waarom het bijzonder is:
Het licht is zachter en egaler, waardoor harde schaduwen worden voorkomen.
De warme tinten geven je foto’s een romantische en dromerige sfeer.
Lange schaduwen en laagstaand licht bieden creatieve mogelijkheden voor compositie.
